Dysleksja rozwojowa – przyczyny, objawy i typy dysleksji

O dysleksji rozwojowej słyszymy zazwyczaj w kontekście młodzieży szkolnej. Nic w tym dziwnego bowiem dysleksja najczęściej obejmuje trudności w czytaniu i pisaniu, a przecież to właśnie te umiejętności są potrzebne do prawidłowej nauki. Jeżeli chcesz dowiedzieć się czym jest dysleksja i jakie są jej rodzaje, to zajrzyj do naszego artykułu!  

Co to jest dysleksja?  

Dysleksję dzielimy na dwa podtypy - dysleksję rozwojową oraz nabytą. Z dysleksją rozwojową mamy do czynienia, kiedy zaburzony zostaje proces rozwoju umysłowego dziecka. Dysleksja nabyta natomiast najczęściej wynika z wrodzonego uszkodzenia mózgu. 

Wyróżniamy kilka rodzajów dysleksji:  

• dysgrafia - zniekształcenie pisma,  
• dysortografia - problemy z opanowaniem zasad poprawnej pisowni, 
• dysleksja ogólna - trudności w płynnym czytaniu,  
  
• dysfonia - problemy z cichym i niewyraźnym mówieniem,  
  
• dyskalkulia - trudności z rozwiązywaniem matematycznych zadań.  
  

Przyczyny dysleksji 

Prawdopodobną przyczyną dysleksji jest nieprawidłowa interakcja między półkulami mózgu, a także zakłócenia w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Na dysleksję mogą też mieć wpływ czynniki genetyczne, czyli po prostu występowanie dysleksji w rodzinie. Przyczynami trudności w nauce (a zarazem też dysleksji) może być też obniżony poziom rozwoju umysłowego dziecka, trudna sytuacja rodzinna, wadliwe metody nauczania, wady wzroku i słuchu, bądź też niektóre choroby psychosomatyczne (np. zaburzenia lękowe, problemy emocjonalne).  

Objawy dysleksji 

Jeżeli Twoje dziecko ma problemy z wykonywaniem czynności, z którymi jego rówieśnicy nie mają problemu, warto dobrze mu się przyjrzeć. Najczęstsze objawy dysleksji to nie tylko problemy z czytaniem i pisaniem. Zaliczamy do nich także: obniżoną sprawność ruchową, trudności z rzucaniem i chwytaniem, problemy z zapamiętywaniem, trudności przy różnicowaniu głosek i słabą orientację w czasie. Jeżeli Twoje dziecko ma kłopot, w którymś z tych obszarów zgłoś się z nim do psychologa, który postawi odpowiednią diagnozę.  

Dysleksję rozwojową możemy podzielić na kilka typów:   

• dysleksja wzrokowa - zaburzenia percepcji wzrokowej, problemy z koordynacją wzrokowo-ruchową,  
• dysleksja słuchowa - zaburzenia percepcji słuchowej bądź funkcji językowych, 
  
• dysleksja integracyjna - zaburzenia zdolności percepcyjno-motorycznych. 
  

Ćwiczenia dla dyslektyków 

Istnieje kilka czynności, które mogą zredukować objawy dysleksji, pamiętaj jednak, że nie da się jej całkowicie wyeliminować. Aby zobaczyć efekty, konieczna jest systematyczna i wytrwała praca przez dłuższy czas. Wkuwanie regułek czy zmuszanie do czytania nic nie da, może jedynie zniechęcić dziecko. Zamiast tego spróbuj wyznaczyć czas na codzienne ćwiczenia w wyciszonym miejscu. Zadania powinny być proste i ciekawe, żeby uczeń zbyt szybko się nie zniechęcił.    

Propozycje ćwiczeń usprawniających analizator wzrokowy:  

• gry planszowe np. domino, scrabble,   
• czytanie tekstów napisanych różnymi czcionkami,  
• wyszukiwanie różnic w obrazkach czy słowach,   
• porządkowanie obrazkowych historii i ich opowiadanie,   
• dobieranie osób bądź przedmiotów do ich cieni,   
• wyszukiwanie tych samych liter w tekście. 

Propozycje ćwiczeń usprawniających analizator słuchowy:  

• zabawa w “głuchy telefon”,   
• układanie ze słów jak największej ilości wyrazów,
• klaskanie do wybranego utworu,   
• liczenie słów, które pojawiają się w zdaniu,   
• odpowiadanie na pytanie, z której strony dochodzi dźwięk i co go wydaje (np. różne instrumenty, odgłosy zwierząt),  
•  podział zdań na wyrazy i wyrazów na sylaby.

Propozycje ćwiczeń koordynacji wzrokowo-ruchowej:

• rzucanie do celu (piłką, woreczkami),   
• gra w klasy,   
• lepienie przedmiotów z gliny, masy solnej, plasteliny,   
• malowanie farbami na kartce, płótnie, szkle,   
• skakanie na skakance,  
• kończenie rysunków, kolorowanie ich.  

Leczenie dysleksji pomaga pokonać związane z nią trudności i stwarza dziecku optymalne warunki do rozwoju. Na dysleksję cierpi około 9% dzieci i młodzieży - większość z nich poprzez regularne ćwiczenia pokonuje swoje ograniczenia. Jeżeli Twoje dziecko jest dyslektykiem, motywuj je do działania i pracuj razem z nim, efekty mogą Cię zadziwić!