Alergia pokarmowa u dzieci - jedna z najczęściej nadrozpoznawalnych chorób dziecięcych

Alergia pokarmowa u dzieci bardzo często jest dolegliwością myloną z nietolerancją pokarmową. Dzieje się tak dlatego, że oba schorzenia dają bardzo podobne objawy, choć mechanizm ich występowania jest zupełnie inny. Alergie spowodowane są przede wszystkim niedojrzałością układu immunologicznego i pokarmowego, a także indywidualnymi predyspozycjami genetycznymi. Problem ten dotyczy jednak jedynie około 6 procent dzieci, z czego większość to niemowlęta.

Czym jest alergia pokarmowa u dzieci?

Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego, która pojawia się niemal natychmiast po spożyciu pokarmu, zawierającego w swoim składzie dany alergen. Ponieważ dieta niemowlęcia składa się przede wszystkim z mleka, nie trudno domyślić się, że najpopularniejszym czynnikiem alergizującym jest właśnie białko mleka krowiego. Co więcej, alergie pokarmowe znacznie częściej dotykają dzieci karmionych mlekiem sztucznym, niż tych karmionych naturalnie. Pierwsze objawy tego schorzenia mogą pojawić się już między 2. a 3. miesiącem życia, a także pomiędzy 4. i 6. miesiącem, kiedy dietę niemowlęcia zaczynamy rozszerzać za pomocą warzyw, owoców, mięsa i zbóż.

Alergia pokarmowa u niemowląt - objawy

Najpopularniejszymi objawami alergii pokarmowej u niemowląt są zmiany skórne, biegunki (z krwią lub śluzem), wzdęcia, kolki, wymioty, ulewania oraz bóle brzucha. U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym, w którym nie ma przeciwciał podobnych do tych obecnych w pokarmie mamy, mogą pojawić się również dolegliwości ze strony układu oddechowego, czyli katar, kaszel oraz wysypka. Nietrudno zauważyć zatem, że w organizmie niemowlęcia dzieje się coś niepokojącego. 

Maluch dotknięty alergią pokarmową będzie również niespokojny i bardzo płaczliwy. Nagromadzenie tych objawów powinno skłonić rodziców do udania się z dzieckiem do lekarza, który dokona profesjonalnej diagnozy przypadłości.

Objawy skórne alergii pokarmowej - jak odróżnić je od innych zmian skórnych?

Nie wszystkie zmiany skórne u niemowlęcia muszą wskazywać na wystąpienie alergii pokarmowej. Zdarza się bowiem, że dziecko dostaje wysypki wskutek niewłaściwej pielęgnacji lub kontaktu z czynnikiem drażniącym, na przykład nieodpowiednio dobranymi środkami czystości czy perfumowanymi kosmetykami. Badając zmiany skórne u niemowlęcia, należy zwrócić uwagę na ich umiejscowienie, liczbę, rozmieszczenie oraz kolor. Wysypkę powinno się również dotknąć, aby sprawdzić, czy jest ona wypukła, czy płaska, gładka, czy szorstka. W przypadku alergii pokarmowej zmiany skórne występują przede wszystkim na policzkach, w okolicy uszu, a także na klatce piersiowej oraz przedniej powierzchni nóg i rąk. Mają również charakter rumieniowo-grudkowy. Typowym objawem towarzyszącym tej przypadłości jest także suchość skóry i uporczywy świąd.

Alergia pokarmowa u dzieci - testy i leczenie

W przypadku niemowląt najbezpieczniejszym testem potwierdzającym diagnozę alergii pokarmowej jest dieta eliminacyjna. Polega ona na całkowitym wykluczeniu z jadłospisu dziecka lub matki karmiącej produktu spożywczego, który najprawdopodobniej jest czynnikiem alergizującym na okres około dwóch tygodni. W tym czasie bardzo istotne jest obserwowanie malucha, bowiem ustąpienie objawów stanowi jasną odpowiedź na pytanie o przyczynę alergii. 

Jeśli stwierdzona zostanie alergia na mleko, dziecko musi być karmione specjalnymi mieszankami, zawierającymi białko już zhydrolizowane. Z kolei w przypadku wystąpienia niepożądanej reakcji na składnik diety matki, który wniknął do pokarmu, należy zrezygnować ze spożywania go przez cały okres karmienia piersią. Podobnie postępuje się również wtedy, kiedy alergia ujawni się na etapie rozszerzania diety. Aby uniknąć nasilenia objawów, poleca się podawanie dziecku pojedynczych produktów przez kilka dni z rzędu oraz skrupulatne obserwowanie jego reakcji. 

 Nie każda wysypka wskazuje na alergię pokarmową i nie każde niemowlę, które cierpi z powodu kolek musi być dotknięte właśnie tym schorzeniem. Warto zatem wiedzieć dokładnie, jak odróżnić objawy alergii od objawów innych dolegliwości, aby nie decydować się niepotrzebnie na wykluczenie z diety malucha wartościowego elementu codziennego jadłospisu.