Otyłość u dzieci: nadwaga i otyłość

Otyłość to powszechny problem, który dotyka ludzi na całym świecie. Niestety, bardzo często ta przypadłość zaczyna się już w okresie dzieciństwa. Wiele dzieci cierpi na różne odmiany otyłości. Jaką skalę ma ten problem, a przede wszystkim z jakimi konsekwencjami muszą borykać się dzieci z otyłością oraz ich rodzice, wyjaśniamy w artykule. Dowiedz się, jakie są przyczyny tak dużego odsetka otyłości wśród dzieci.

Otyłość a nadwaga

Otyłość i nadwaga są bardzo często mylone, jednak jest zasadnicza różnica między tymi pojęciami. Dlaczego do osoby z nadwagą mówi się „jesteś otyły”? Wynika to z braku ogólnej wiedzy na temat nadwagi i otyłości, a co za tym idzie braku przeciwdziałania tym przypadłościom. O tym, czy występują one u konkretnej osoby, może nam powiedzieć wskaźnik BMI (body mass index). Jest to współczynnik, który oblicza się przy pomocy podzielenia wartości masy ciała przez wzrost podwyższony do kwadratu. O nadwadze można mówić wtedy, gdy według ogólnie przyjętej siatki centylowej, masa ciała jest większa o około 15-20% od wagi prawidłowej. Jest to ten moment, w którym należy zastanowić się nad konsekwencjami dalszego stylu życia. Otyłość zaczyna się, gdy zostaje przekroczona ta 20% granica wagi. Dzieje się tak za sprawą nadmiernego przyrostu tkanki tłuszczowej. Otyłość a nadwaga są to więc pojęcia różniące się od siebie, ale spowodowane podobnymi przyczynami.

Otyłość w Polsce

W związku z tym, że niektórzy rodzice nie zdają sobie sprawy z zagrożenia, jakim jest nadmierna waga, przestają zwracać uwagę na dietę i tryb życia dziecka. Organizacje prozdrowotne systematycznie badają odsetek osób otyłych wśród społeczeństwa. Jak to wygląda, jeśli chodzi o dzieci? Jak podaje WHO, na całym świecie jest ponad 40 milionów dzieci, cierpiących z powodu otyłości. Częściej dotyka ona chłopców niż dziewczynki. W Polsce z powodu nadwagi cierpi ponad 18% dzieci, natomiast otyłość stwierdzono u ponad 12 %. Oznacza to, że ponad 30% wszystkich dzieci w Polsce ma za wysoką wagę ciała.

Otyłość brzuszna

Są różne rodzaje i odmiany otyłości, a jedną z nich i w rzeczywistości jedną z najgroźniejszych otyłości, jest otyłość brzuszna. Tkanka tłuszczowa, gromadząca się w okolicach jamy brzusznej, obtłuszcza także narządy wewnętrzne. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ tkanka tłuszczowa może bezpośrednio wpływać na funkcjonowanie narządów i spowalniać ich pracę. Na otyłość brzuszną cierpią szczególnie mężczyźni, którzy prowadzą siedzący tryb życia i nie kontrolują swojej diety. Jest ona niezwykle uciążliwa, a przede wszystkim widoczna. Cierpią na nią nawet mężczyźni wysocy i stosunkowo szczupli. Tkanki tłuszczowej, która gromadzi się w brzuchu, bardzo trudno jest się pozbyć. Dodatkowo, oprócz organów wewnętrznych, obciąża ona także znacznie kręgosłup. Jest to zupełnie niepotrzebny balans, który powoduje poszerzanie obwodu pasa brzusznego. Niestety prowadzi także do wielu chorób, m.in. serca, naczyń krwionośnych, cukrzycy czy nadciśnienia.

Otyłość olbrzymia

Otyłość olbrzymia jest skrajną odmianą otyłości. Dlaczego skrajną? Ponieważ w jej przypadku wskaźnik BMI wskazuje, że masa ciała jest większa o ponad 40% od wagi prawidłowej. Bardzo często na otyłość olbrzymią cierpią także dzieci. Może ona prowadzić do wielu poważnych chorób, a co za tym idzie – znacznie skracać życie. Ponadto tryb funkcjonowania jest w przypadku otyłości olbrzymiej także ograniczony. Nawet poruszanie się może być utrudnione, ponieważ znacznemu obciążeniu ulega układ kostno-stawowy.

Przyczyny otyłości

Przyczyn otyłości u dzieci nie można doszukiwać się tylko w błędach i potknięciach rodziców. Otyłość to bardzo podstępna choroba, na którą może zapaść każdy z nas. Jest ona skutkiem nieprawidłowego funkcjonowania hormonów, które wpływają na przesyłanie sygnałów do mózgu o głodzie. Jednak czasami stworzenie otyłości warunków do jej rozwoju może spowodować, że będzie się ona rozwijać w zastraszającym tempie. Najczęściej pracę hormonów destabilizują:

Nieodpowiednia dieta, w tym spożywanie zbyt dużej ilości przetworzonych produktów, brak produktów bogatych w witaminy i minerały, zbyt częste i obfite posiłki oraz pokarmy zbyt bogate w węglowodany, tłuszcze i cukry
Brak ćwiczeń fizycznych i ruchu, cykliczne zwolnienia z lekcji wf
Zmiany w organizmie oraz różnego rodzaju schorzenia, np. choroby tarczycy · Problemy stresowo-depresyjne
Wrodzone uwarunkowania genetyczne, np. zespół Downa

Skutki otyłości

Otyłość sama w sobie jest bardzo niebezpieczna, ale ma także wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Często prowadzi do wielu chorób i schorzeń, warunkujących długość i jakość życia człowieka. Nawet dzieci, poprzez otyłość, mogą cierpieć na:

Cukrzycę
Choroby serca i układu krwionośnego
Nadciśnienie tętnicze
Nowotwory
Nietrzymanie moczu
Niepłodność
Bezdech
Refluks żołądkowo-przełykowy.

Długo można by wymieniać, ale to pokazuje, jak otyłość wpływa na zdrowie dziecka. Nie sposób nie dodać tutaj zwyrodnienia stawów i chorób kręgosłupa, które także mogą wywoływać częste bóle głowy. Niestety problemy z kręgosłupem prowadzą niekiedy do trwałej niepełnosprawności, przy jednoczesnym przybieraniu na wadze. Warto więc prowadzić działania edukacyjne w zakresie nadwagi i otyłości u dzieci. Należy uczulać zarówno rodziców, jak i dzieci na tą postępującą chorobę cywilizacyjną. Ma to związek także z psychicznymi i społecznymi konsekwencjami, szczególnie dla tych najmłodszych. Nieakceptowanie rówieśnika z powodu otyłości to bardzo częste zjawisko w grupach społecznych. Prowadzi to do wykluczenia, a w konsekwencji do załamań i depresji wśród dzieci.

Brak możliwości rozwoju ruchowego i uczestniczenia w wielu wydarzeniach jeszcze pogłębia ten problem. Dlatego warto uświadamiać dziecku zdrowemu, jakie konsekwencje mogą go czekać, jeśli nie będzie przestrzegało zasad odpowiedniego odżywiania i sprawności fizycznej. Natomiast nie należy również lekceważyć wyraźnych sygnałów obniżenia samopoczucia u dziecka chorego. Rozmowa, a nawet pomoc psychologa jest niezwykle ważna dla chęci wyjścia z takiego stanu i walki z otyłością.