Witamina D bywa nazywana witaminą słońca. Wiele mówi się o jej suplementacji szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy dni stają się krótsze i bardziej pochmurne, jednak o prawidłową podaż tej substancji powinniśmy dbać przez cały rok. Dlaczego witamina D jest taka istotna i jaką rolę pełni w organizmach dzieci oraz osób dorosłych?

Witamina D - właściwości

Witamina D kojarzy się przede wszystkim ze zdrowiem zębów oraz kości. Jej zadaniem jest bowiem wspomaganie wchłaniania i wykorzystywania fosforu oraz wapnia, a tym samym mineralizacja tkanki kostnej. Poza tym witamina D odpowiada także za kondycję układu odpornościowego oraz walkę z alergenami. Niektóre badania sugerują również, że witamina doskonale sprawdza się w profilaktyce takich chorób jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. Zapobiega podnoszeniu poziomu cholesterolu, czym hamuje rozwój chorób układu krążenia. Okazuje się pomocna także w odchudzaniu, gdyż w połączeniu z wapniem obniża poziom hormonu stresu, pozwalając szybciej tracić na wadze.

Witamina D - występowanie

Witaminę D znajdziemy przede wszystkim w rybach morskich, jednak głownie w tych gotowanych, duszonych lub pieczonych, gdyż proces smażenia znacząco obniża jej zawartość w produkcie. Poza tym nieduże ilości witaminy obecne są także w jajkach, mleku, produktach mlecznych, olejach roślinnych, wątróbce i serach dojrzewających. Co więcej, jako jedna z nielicznych, witamina D syntetyzowana jest przez nasz organizm samodzielnie. Wystarczy około 20 minut ekspozycji na słońce, aby pokryć 90% dziennego zapotrzebowania organizmu na tę substancję. Kiedy jednak aura nie sprzyja takiej produkcji witaminy, należy dostarczyć ją przy pomocy innych źródeł - najlepiej za pomocą kapsułek z dostosowaną do wieku i potrzeb organizmu dawką.

Witamina D - norma

Ponieważ zarówno niedobór, jak i nadmiar witaminy D w organizmie jest dla nas zjawiskiem szkodliwym, osoby które podejrzewają, że stężenie tej substancji w ich krwi może być zbyt duże lub zbyt małe mogą wykonać badanie laboratoryjne, które pozwoli określić rzeczywisty poziom witaminy D w ich ciele. Za normę uznaje się stężenie 25-hydroksywitaminy D na poziomie 75-125 nmol/l. Wyniki niższe wskazują na niedobór, zaś wyższe na nadmiar, czy wręcz toksyczność witaminy.

Witamina D u dziecka - ile podawać?

Zalecane dawki witaminy D różnią się w zależności od wieku, a także wagi dziecka. W przypadku przedwcześnie urodzonych noworodków suplementacja waha się w przedziale 800 - 400 IU/dobę. Noworodkom donoszonym oraz niemowlętom należy podawać 400 IU/dobę przez pierwsze 6 miesięcy życia, a następnie 400 - 600 IU/dobę do ukończenia pierwszego roku. W przypadku dzieci w wieku 1 - 10 lat dawka wzrasta do 600 - 1000 IU/dobę i jest uzależniona od masy ciała (otyłość wiąże się z koniecznością suplementacji nawet 4000 IU/dobę). Podawanie witaminy D zaleca się również młodzieży. Nastolatki od 11. do 18. roku życia powinny przyjmować 800 - 2000 IU/dobę, a w przypadku otyłości do 4000 IU/dobę.

Witamina D - dlaczego jest ważna w rozwoju dziecka?

Witamina D jest najważniejsza przede wszystkim w trakcie pierwszych 12 miesięcy życia. To w tym czasie budowane są bowiem kości i zęby, a witamina D odpowiada za ich odpowiednią twardość i odporność na złamania. Co więcej, substancja ta bierze udział w prawidłowym rozwoju układu mięśniowego i nerwowego, co oznacza, że decyduje również o właściwym funkcjonowaniu mięśni, a nawet serca. Witamina D jest niezwykle istotna dla pracy układu odpornościowego. Redukuje też ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 oraz stwardnienie rozsiane.

Witamina D u dorosłych

Osoby dorosłe nie powinny rezygnować z suplementacji witaminy D na poziomie 800–2000 IU/dobę - w zależności od masy ciała oraz podaży witaminy w codziennej diecie. Jeśli dorosły walczy z problemem otyłości, dawka może wzrosnąć proporcjonalnie do jej stopnia nawet do 4000 IU/dobę. Suplementacja nie będzie konieczna - choć nadal zalecana - pod warunkiem codziennej ekspozycji na słońce przez minimum 15 minut w godzinach 10.00 - 15.00. Należy jednak pamiętać, aby nie używać w tym czasie kremów z filtrem i odsłonić przynajmniej przedramiona oraz podudzia.

Witamina D w ciąży

Suplementacja witaminy D w ciąży jest niezwykle istotna zarówno ze względu na zdrowie matki, jak i dziecka. Ciężkie niedobory tej substancji mogą prowadzić do wystąpienia cukrzycy ciążowej, stanu przedrzucawkowego oraz bakteryjnego zapalenia pochwy. Dzieci urodzone przez kobiety, które nie zadbały o odpowiednią suplementację witaminy D są natomiast zagrożone hipokalcemią oraz nieprawidłowości związane z budową układu kostnego. W późniejszym wieku maluchy mogą zmagać się z krzywicą, astmą, cukrzycą, zmniejszoną masą kostną oraz defektami szkliwa.